Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một tình trạng phổ biến, và khi đi kèm với khó thở, nó trở thành một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại. Cảm giác khó thở không chỉ gây khó chịu mà còn tạo ra sự hoảng loạn, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Điều quan trọng là phải hiểu rõ nguyên nhân gây ra khó thở trong trào ngược, sau đó áp dụng các mẹo chữa trào ngược dạ dày khó thở một cách toàn diện, kết hợp cả thay đổi lối sống, chế độ ăn uống, và các biện pháp tự nhiên.
Thay Đổi Lối Sống
Đây là nền tảng của việc kiểm soát trào ngược dạ dày và giảm khó thở.
Nâng cao đầu giường: Nâng cao phần đầu giường khoảng 15-20 cm giúp trọng lực giữ axit trong dạ dày, hạn chế trào ngược khi ngủ. Bạn có thể dùng gạch kê chân giường hoặc mua nệm nâng đầu giường chuyên dụng. Đừng chỉ dùng gối cao, vì nó có thể gây áp lực lên bụng và làm tình trạng trào ngược trở nên tồi tệ hơn. Ví dụ minh họa: Hãy tưởng tượng bạn đang đổ nước vào một chai nằm ngang. Nước sẽ dễ dàng tràn ra ngoài. Nhưng nếu bạn nâng cao phần cổ chai, nước sẽ khó tràn ra hơn.
Không nằm ngay sau khi ăn: Ăn tối ít nhất 2-3 giờ trước khi đi ngủ. Điều này cho phép dạ dày tiêu hóa thức ăn một phần trước khi bạn nằm xuống, giảm nguy cơ trào ngược.
Mặc quần áo thoải mái: Tránh mặc quần áo quá chật, đặc biệt là quanh vùng bụng. Quần áo chật có thể tạo áp lực lên dạ dày và thúc đẩy trào ngược.
Giảm cân (nếu thừa cân): Thừa cân hoặc béo phì làm tăng áp lực lên bụng, đẩy axit lên thực quản. Giảm cân một cách từ từ và lành mạnh có thể giúp cải thiện tình trạng trào ngược.
Bỏ thuốc lá: Hút thuốc lá làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới (LES), cơ quan có chức năng ngăn chặn axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Bỏ thuốc lá là một trong những điều tốt nhất bạn có thể làm cho sức khỏe của mình, bao gồm cả việc giảm trào ngược.
Kiểm soát căng thẳng: Căng thẳng có thể làm tăng sản xuất axit trong dạ dày và làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược. Tìm các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hoặc tập thể dục nhẹ nhàng để giảm căng thẳng.
Chế Độ Ăn Uống
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát trào ngược.
Tránh các thực phẩm kích thích trào ngược: Một số thực phẩm có xu hướng làm tăng sản xuất axit hoặc làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới. Các thực phẩm cần tránh bao gồm:
Thực phẩm béo: Đồ chiên, xào, thịt mỡ,… làm chậm quá trình tiêu hóa và tăng nguy cơ trào ngược.
Thực phẩm cay nóng: Ớt, tiêu, gia vị cay nóng kích thích dạ dày và làm tăng sản xuất axit.
Thực phẩm có tính axit: Cam, chanh, cà chua, dứa,… làm tăng độ axit trong dạ dày.
Chocolate: Chứa caffeine và theobromine, có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới.
Cà phê và đồ uống có gas: Caffeine trong cà phê và carbon dioxide trong đồ uống có gas làm tăng sản xuất axit và gây áp lực lên dạ dày.
Bạc hà: Mặc dù bạc hà có thể giúp tiêu hóa, nhưng nó cũng có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới ở một số người.
Ăn nhiều bữa nhỏ: Thay vì ăn ba bữa lớn, hãy chia nhỏ thành 5-6 bữa nhỏ trong ngày. Điều này giúp giảm áp lực lên dạ dày và giảm nguy cơ trào ngược sau ăn.
Ăn chậm và nhai kỹ: Nhai kỹ thức ăn giúp giảm gánh nặng cho dạ dày và giúp tiêu hóa dễ dàng hơn.
Uống đủ nước: Nước giúp trung hòa axit trong dạ dày và giúp thức ăn di chuyển dễ dàng hơn qua đường tiêu hóa.
Bổ sung thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa: Một số thực phẩm có thể giúp cải thiện tiêu hóa và giảm trào ngược, chẳng hạn như:
Gừng: Gừng có đặc tính chống viêm và có thể giúp làm dịu dạ dày. Bạn có thể uống trà gừng hoặc ăn gừng tươi.
Nghệ: Nghệ có chứa curcumin, một chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ. Bạn có thể thêm nghệ vào các món ăn hoặc uống viên nang curcumin.
Yến mạch: Yến mạch có chứa chất xơ hòa tan, giúp hấp thụ axit trong dạ dày và tạo cảm giác no lâu.
Chuối: Chuối có tính kiềm, có thể giúp trung hòa axit trong dạ dày.
Sữa chua: Sữa chua chứa probiotic, vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa.
Các Biện Pháp Tự Nhiên
Ngoài thay đổi lối sống và chế độ ăn uống, bạn có thể thử một số biện pháp tự nhiên để giảm trào ngược và khó thở:
Nước ép lô hội (aloe vera): Lô hội có đặc tính chống viêm và có thể giúp làm dịu thực quản bị kích ứng. Uống một lượng nhỏ nước ép lô hội trước bữa ăn có thể giúp giảm trào ngược. Lưu ý chọn loại nước ép lô hội tinh khiết, không chứa các chất phụ gia.
Dung dịch baking soda: Baking soda là một chất kiềm, có thể giúp trung hòa axit trong dạ dày. Pha một thìa cà phê baking soda với một cốc nước và uống từ từ. Tuy nhiên, không nên sử dụng baking soda thường xuyên vì nó có thể gây mất cân bằng điện giải.
Trà thảo dược: Một số loại trà thảo dược có thể giúp làm dịu đường tiêu hóa và giảm trào ngược, chẳng hạn như trà hoa cúc, trà cam thảo, hoặc trà gừng.
Kẹo cao su: Nhai kẹo cao su sau bữa ăn có thể giúp kích thích sản xuất nước bọt, giúp trung hòa axit trong dạ dày và đẩy axit trở lại dạ dày. Chọn loại kẹo cao su không đường để tránh gây sâu răng.
Khi Nào Cần Đến Gặp Bác Sĩ
Mặc dù các mẹo trên có thể giúp giảm các triệu chứng trào ngược và khó thở, nhưng bạn nên đến gặp bác sĩ nếu:
Các triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần mặc dù đã áp dụng các biện pháp tại nhà.
Các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.
Bạn gặp khó khăn khi nuốt.
Bạn bị sụt cân không rõ nguyên nhân.
Bạn có máu trong phân hoặc ói ra máu.
Bạn có tiền sử bệnh hen suyễn hoặc các bệnh đường hô hấp khác.
Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra trào ngược và khó thở, và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp, bao gồm cả thuốc hoặc phẫu thuật (trong trường hợp nghiêm trọng).
