Với tác giả, tác phẩm Đoàn thuyền đánh cá Ngữ văn lớp 9 xuất sắc nhất, tường thuật chi tiết và đầy đủ các nội dung quan trọng về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá bao gồm cấu trúc, tóm tắt, nội dung chính, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, bản chất, phân tích, ….

Bài thơ Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận) – Ngữ văn lớp 9

Bài giảng: Đoàn thuyền đánh cá – Cô Nguyễn Dung (Giáo viên VietJack)

Nội dung bài thơ Đoàn thuyền đánh cá

I. Đôi nét về tác giả

– Huy Cận (1919-2005) tên thật là Cù Huy Cận

– Quê quán: Làng Ân Phú- huyện Dụ Quang- tỉnh Hà Tĩnh

– Sự nghiệp sáng tác:

+ Huy Cận đã trở nên nổi tiếng trong phong trào thơ mới với tác phẩm “Lửa thiêng”.

+ Ông đã tham gia cách mạng từ trước năm 1945 và sau cách mạng tháng Tám ông đã giữ nhiều trọng trách trong chính quyền cách mạng, đồng thời là một trong những nhà thơ xuất sắc của nền thơ hiện đại Việt Nam

+ Huy Cận đã nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (1996) từ Nhà nước

– Phong cách sáng tác:

+ Trước cách mạng, ông sáng tác với tinh thần tưởng tượng

+ Sau cách mạng, ông mang lại cảm xúc phấn khởi hơn

II. Đôi nét về tác phẩm Đoàn thuyền đánh cá

1. Hoàn cảnh sáng tác

Trong năm 1958, Huy Cận đã có một chuyến đi thực tế dài ngày tại vùng mỏ Quảng Ninh. Từ chuyến đi này, tác giả đã được truyền cảm hứng về thiên nhiên đất nước. Bài thơ được sáng tác trong thời gian này và được in trong tập “Trời mỗi ngày lại sáng”

2. Cấu trúc: 3 phần

– Phần 1 (2 dòng đầu):Cảnh thuyền đánh cá ra khơi

– Phần 2 (4 dòng tiếp theo): Cảnh thuyền đánh cá trên biển

– Phần 3 (dòng cuối): Hình ảnh thuyền trở về

3. Giá trị nội dung

Bài thơ tôn vinh cuộc sống lao động của ngư dân trong công cuộc xây dựng và phục hưng đất nước, cùng với niềm vui và tự hào của người làm nghề chài qua khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của đất nước.

4. Giá trị nghệ thuật

Bài thơ sáng tạo trong việc xây dựng hình ảnh bằng tưởng tượng phong phú và liên tưởng. Âm hưởng thơ mạnh mẽ và sáng tạo.

III. Dàn ý phân tích Đoàn thuyền đánh cá

I. Mở bài

– Giới thiệu tác giả Huy Cận và bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá”:

+ Huy Cận nổi tiếng trong phong trào thơ mới với tác phẩm “Lửa thiêng”, ông thường viết về thiên nhiên và vũ trụ, trước cách mạng thơ ông mang tính bi thương nhưng sau cách mạng tinh thần thơ của ông trở nên phấn khởi, tươi vui

+ “Đoàn thuyền đánh cá” là một bài thơ tiêu biểu của ông- ca ngợi cuộc sống lao động của người dân chài trên biển, ca ngợi cuộc sống làm chủ

II. Thân bài

1. Khúc hát ra khơi (2 dòng 1)

• 2 dòng đầu:

– So sánh “mặt trời xuống biển” như “hòn lửa” để chứng tỏ sự rực rỡ màu đỏ và hình dạng tròn tròn của mặt trời

– Tác giả sử dụng hình ảnh vũ trụ như một ngôi nhà lớn với màn đêm như cánh cửa và sóng biển như đinh cài

⇒ Vũ trụ đang đi vào trạng thái nghỉ ngơi, tạo ra sự yên bình, con người ra khơi vào thời điểm tối

– 2 dòng sau: Người dân chài hát vang để truyền đi sức sống mạnh mẽ

+ Họ ra khơi cùng một đoàn thuyền

+ Từ “lại” cho thấy đây là một công việc thường xuyên, họ ra khơi mỗi khi bầu trời tối xuống

+ Ẩn dụ “câu hát căng buồm” cho thấy giọng hát của họ có thể tác động để thúc đẩy con thuyền đi ra khơi

⇒ Vũ trụ nghỉ ngơi, con người ra khơi để thể hiện sự phấn khởi và niềm vui chinh phục biển đại

• Dòng 2: Câu hát thể hiện sự mong muốn đánh được nhiều cá và tự hào về sự giàu có của biển

– “ Cá bạc, cá thu” cho thấy sự giàu có và phong phú của đại dương

– So sánh “cá thu biển đông như đoàn thoi”- đàn cá như đàn thoi trên mặt biển, ánh sáng lấp lánh như những chùm sáng trên tấm thảm biển

– Ẩn dụ “đêm ngày dệt biển” tạo ra nhiều màu sắc biến đổi

– Tác giả dùng cách gọi dịu dàng “đến dệt lưới ta đoàn cá ơi”: đây là lời kêu gọi và mong muốn đánh được nhiều cá, kết hợp với niềm vui và tự hào về biển

2. Khúc hát đánh cá trên biển(3 dòng 4)

• Dòng 3: Người dân ra khơi với tinh thần lớn lao

– So sánh “cánh buồm trăng”- thiên nhiên hòa hợp với con người

⇒ Cách ví von nghệ thuật trên nhấn mạnh tầm vóc của con người và thuyền

– Không khí lao động trở nên phấn khởi “ Ra đậu dặm xa dò bụng biển”-mặc dù đêm tối, đối mặt với gió sóng, nhưng người dân chài vẫn ra khơi để kiếm cá trong lòng biển

– Ẩn dụ: “Dàn đan thế trận”- cuộc sống đánh cá của người dân chài như một trận chiến khốc liệt

⇒ Sự kết hợp giữa thực tế (đoàn thuyền) với chất lãng mạn (thuyền lái gió, trăng treo trên cánh buồm) tạo ra những dòng thơ sâu lắng và tuyệt đẹp

• Dòng 4: Cảnh biển đẹp trong đêm

– Nhà thơ liệt kê những loài cá quý của biển: cá nhụ, cá chim, cá đé để cho thấy đa dạng và giá trị của đại dương

– Nhân hóa “Cái đuôi e quẫy” phối hợp với các tính từ chỉ màu sắc: tạo ra hình ảnh sống động

– So sánh “đuôi cá” với “ngọn đuốc”: hình ảnh so sánh thú vị và phong phú

– Tác giả gọi cá một cách âu yếm-“em” chứa đựng tình yêu và sự quý mến với cá và biển, đất nước yêu thương

– “Đêm thở sao lùa nước Hạ Long”: Màn đêm trên biển như mạch sống

⇒ Thiên nhiên trên biển đêm thật sự rực rỡ và tuyệt vời như một bức tranh

• Dòng 5: Tinh thần lao động nhiệt huyết và lòng biết ơn biển

– “Ta hát bài ca gọi cá vào”: Người dân chài đã biến công việc vất vả thành một bài ca vui vẻ ⇒ Giọng hát của người dân chài có khả năng kỳ diệu gọi cá vào lưới

⇒ Cách miêu tả lãng mạn giúp công việc đánh cá trở nên thú vị

– Người dân chài biết ơn biển cả “biển cho ta cá như lòng mẹ”

– So sánh biển với lòng mẹ để biểu hiện tình cảm con người với biển đã nuôi sống họ từ bao đời nay

⇒ Thể hiện lòng tự hào và biết ơn đối với biển

• Dòng 6: Cảnh thu hoạch cá

– “sao mờ kéo lưới kịp trời sáng”: người dân chài thu hoạch cá khi trời đã gần sáng hăng say

– “Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng”: công việc được tiến hành nhanh chóng, với hi vọng sẽ thu được một chùm cá nặng, miêu tả những cánh tay sắn chắc, da nâu, đầy cảm giác mặn mòi của biển

– Kéo lưới lên khi trời sáng, bình minh lên là kết thúc công việc đánh cá

⇒ Bút pháp lãng mạn tạo ra không gian thơ mộng khi kết thúc đêm đánh cá

– “Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông”: mọi vật đều tràn đầy sức sống ⇒ Cảnh biển lúc bình minh tràn đầy vẻ đẹp ⇒ Đoàn thuyền đang vội vàng trở về

3. Khúc ca khải hoàn (Dòng 7)

– “Câu hát căng buồm với gió khơi”: gió thổi đưa câu hát của ngư dân bay xa trên biển

– “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời”: Đoàn thuyền trở về như chạy đua với thời gian để sớm trở về bến cảng

⇒ Câu hát lúc trở về phấn khởi hơn bao giờ hết, vì đã hoàn thành công việc đánh cá đêm

– “Mặt trời đội biển nhô màu mới”: hy vọng, niềm vui về cuộc sống mới của ngư dân ngày càng tốt đẹp, hạnh phúc và được làm chủ

– So sánh “huy hoàng” : ánh sáng huy hoàng từ niềm vui, niềm tin vào một cuộc sống tốt đẹp

⇒ Vẻ đẹp của con người, thiên nhiên hòa hợp tạo nên một cảnh tượng tráng lệ

III. Kết bài

– Khẳng định những giá trị nghệ thuật làm nên thành công của bài thơ: hình ảnh thơ đẹp, tưởng tượng sáng tạo, âm thanh mạnh mẽ, bút pháp lãng mạn kết hợp thực tế

– Bài thơ là khẩu ca ca ngợi cuộc sống lao động của ngư dân trên biển và là sự tự hào của con người trong vai trò làm chủ quê hương

Bài giảng: Đoàn thuyền đánh cá – Cô Nguyễn Dung (Giáo viên VietJack)

Xem thêm các bài viết về Tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 9 hay khác:

  • Bếp lửa
  • Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
  • Ánh trăng
  • Làng
  • Lặng lẽ Sa Pa

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 9 hay khác:

  • Soạn Văn 9 (hay nhất)
  • Soạn Văn 9 (ngắn nhất)
  • Soạn Văn 9 (cực ngắn)
  • Văn mẫu lớp 9
  • Tác giả – Tác phẩm Văn 9
  • Tài liệu Ngữ văn 9 phần Tiếng việt – Tập làm văn
  • 1000 câu trắc nghiệm Ngữ văn 9
  • Giải vở bài tập Ngữ văn 9
  • Đề thi Ngữ Văn 9 có đáp án
  • Ôn thi vào lớp 10 môn Văn

Săn SALE shopee tháng 7:

  • Đồ dùng học tập giá rẻ
  • Sữa dưỡng thể Vaseline chỉ hơn 40k/chai
  • Tsubaki 199k/3 chai
  • L’Oreal mua 1 tặng 3
  • Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án

Related Posts