Thuyết minh về tháp bà Ponagar tại Nha Trang

Tháp Bà Ponagar, được xây dựng từ thế kỷ VIII đến thế kỷ XIII, là một trong những ngôi tháp tiêu biểu cho sự phát triển của đạo Hindu (giáo phái Ấn Độ) trong quá khứ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và quan trọng về Tháp Bà Ponagar để bạn tham khảo.

Bài viết số 1: Giới thiệu về danh lam thắng cảnh Tháp Bà Ponagar

Trải dài trên miền trung đất nước, người ta không khỏi ngạc nhiên khi thấy những ngôi đền và tháp Chăm Pa cổ vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay, mặc dù đã trải qua sự hủy hoại của thời gian. Trong số đó, Tháp Bà Ponagar ở tỉnh Khánh Hòa vẫn còn giữ được sự nguyên vẹn, với nét đẹp và kiến trúc đặc trưng của Vương quốc Chăm Pa.

Tháp Bà Ponagar

Vương quốc Chăm Pa cổ nổi tiếng với năng suất nông nghiệp (đặc biệt là lúa nước) và những công trình kiến trúc nghệ thuật độc đáo. Lịch sử của họ cũng được xem như một bí ẩn chưa được giải mã. Tháp Bà Ponagar là một trong những ngôi tháp xưa còn tồn tại cho đến ngày nay. Nằm ở tỉnh Khánh Hòa, cách trung tâm thành phố Nha Trang khoảng 2 km về phía bắc, Tháp Bà Ponagar tọa lạc trên một ngọn đồi nhỏ, cách mực nước biển khoảng 50 mét và nằm sát bên sông Cái. Từ xa nhìn, khi đứng ở chân đồi, du khách có thể nhìn thấy ngay trước mắt những ngôi tháp kiến trúc lớn của người Chăm.

Tháp Bà Ponagar là một trong những ngôi tháp quan trọng, đại diện cho sự phát triển của đạo Hindu trong thời kỳ này. Du khách khi đến với Tháp Bà Ponagar sẽ được chiêm ngưỡng từng ngôi tháp và tìm hiểu về nền văn hóa và tín ngưỡng của người Chăm trong quá khứ. Tháp Bà Ponagar được xây dựng với ba tầng (tầng dưới, tầng giữa và tầng trên cùng), tính từ dưới lên trên. Để thuận tiện cho việc tham quan, các bậc thang đá đã được xây dựng để du khách có thể leo lên tầng giữa mà không cần đi qua tầng dưới. Nếu không để ý, du khách có thể bỏ qua những di tích còn lại ở tầng dưới như các cột đá đã rơi xuống hoặc các bậc thang đá chưa hoàn thiện. Vì vậy, để khách du lịch dễ dàng tham quan mà không gặp khó khăn trên đường, những bậc thang dẫn lên tầng giữa đã được xây dựng. Tầng giữa, theo các nghiên cứu, trước kia là một tòa nhà rộng lớn (dài 20 mét, rộng 12 mét), được sử dụng để tiếp đón khách (hay còn gọi là nhà tĩnh tâm), là nơi nghỉ ngơi và chuẩn bị cho các lễ cúng trước khi vào tầng trên cùng. Nhưng hiện nay, khi du khách bước vào tầng giữa, họ sẽ không thấy các tòa nhà lớn nữa, mà thay vào đó là các cột đá được sắp xếp thành hình bát giác. Tầng giữa gồm mười cây cột lớn cao khoảng 3 mét, được xếp thành hai hàng dọc hai bên. Các cây cột lớn này có đường kính gần bằng lòng bàn tay (khoảng 1 mét). Các cây cột lớn được khoan lỗ ngang, hợp với các cây cột nhỏ. Có tổng cộng 10 cây cột lớn và 12 cây cột nhỏ được bố trí theo hình bát giác để nâng các mái ngói – những mái ngói đã bị mưa gió tàn phá theo thời gian. Sau khi tham quan tầng giữa, du khách sẽ tiếp tục lên tầng trên cùng, cao khoảng 23 mét. Ở tầng này, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những kiến trúc nghệ thuật và điêu khắc độc đáo của người Chăm Pa. Tầng trên cùng tương đối nguyên vẹn hơn hai tầng dưới. Tuy nhiên, chỉ còn hai bức tường trong số bốn bức tường ban đầu vẫn còn tồn tại do sự tàn phá của thời gian. Mỗi dãy tháp bao gồm ba ngôi tháp ở phía trước và ba ngôi tháp ở phía sau nối tiếp nhau. Tuy nhiên, Tháp Bà Ponagar chỉ còn tồn tại bốn ngôi tháp, gồm tháp Chính, tháp Giữa, tháp Đông Nam và tháp Tây Bắc. Du khách có thể nhìn thấy phần bên trong của từng ngôi tháp từ dưới cho đến đỉnh. Nếu quan sát kỹ, du khách sẽ thấy rằng thân tháp được xây dựng bằng những viên gạch nung kết hợp chắc chắn, đến mức các nhà nghiên cứu hiện nay vẫn chưa tìm ra câu trả lời. Ngoài ra, du khách cũng sẽ thấy những họa tiết độc đáo được khắc trên thân tháp, như các hình tượng liên quan đến đức tin của người Chăm như Thần Tenexa, các tiên nữ, các linh vật,… Hơn nữa, du khách cũng sẽ thấy rằng tất cả những ngôi tháp ở đây đều hướng về phía đông như chào đón gió biển, như một sự khởi đầu sinh sôi và tươi mới, giống như cách mà nữ thần Ponagar đã mang lại sự sống mới, sung túc và ấm no cho vùng đất và người dân tại Khánh Hòa.

Khi đến Tháp Bà Ponagar, còn có thể gọi là Tháp Bà Nha Trang, du khách có thể thắc mắc về tên gọi “Tháp Bà Ponagar”. Theo truyền thuyết, Ponagar (còn được gọi là Thiên Y Thánh Mẫu Ana) là một vị nữ thần được tạo ra từ ánh mặt trời và bọt biển, và bà đã tạo ra trái đất này và ban cho con người cuộc sống và kiến thức về công việc và sinh sống. Bà có 38 người con gái, mà trong số đó, ba người đã trở thành những nữ thần và vẫn được người Chăm Pa thờ cúng cho đến ngày nay. Tóm lại, Tháp Bà Ponagar được thành thời Thiên Y Thánh Mẫu Ana. Khi bước vào tháp chính, du khách sẽ thấy bức tượng của Mẫu Mẹ (còn gọi là Mẹ Thiên Y) đang đứng trước mặt. Tượng ban đầu được đúc bằng vàng nhưng sau đó được làm bằng đá cẩm thạch. Tượng cao khoảng 2,6 mét và ngồi trên một bệ đá hoa sen, phía sau là một tấm đá hình lá cây bồ đề, mang tính trang trọng và uy nghiêm. Có nhiều câu chuyện và truyền thuyết liên quan đến bức tượng nữ thần Ponagar mà du khách có thể được nghe kể. Ngoài ra, những cây cột không có tượng thờ được đặt trong tháp trung tâm có thần Cri-Cambhu, tháp Đông Nam thờ thần Skanda (tượng trưng cho chiến tranh) và tháp Tây Bắc thờ thần Ganesha (tượng trưng cho trí tuệ và may mắn). Trong những tháp nhỏ hơn, các linh vật Linga-Zoni được đặt trong tháp.

Tháp Bà Ponagar là một trong những điểm đến thu hút nhiều du khách ghé thăm và được các nhà khảo cổ học đánh giá là vẫn còn giữ được những nét nghệ thuật và văn hóa của Vương quốc Chăm Pa. Thường có Lễ hội Tháp Bà diễn ra từ ngày 21 đến ngày 23 của tháng 3 âm lịch, với nhiều hoạt động văn hóa như múa, hát, cầu lễ,… Khi đến đây, du khách sẽ có cơ hội tìm hiểu thêm về Mẫu Mẹ (nữ thần Ponagar) và tham gia vào cuộc sống của người địa phương. Theo thông tin hiện nay, Lễ hội Tháp Bà đã được Bộ Văn hóa Việt Nam xếp vào danh sách 16 lễ hội quốc gia và là di sản văn hóa độc đáo của dân tộc Việt Nam, không chỉ đối với người Chăm mà còn đối với cả dân tộc Việt Nam.

“Ai buông Trầm! Mây trắng vấn vương

Mềm nét lượn ÁP SA RA huyền thoại

Tháp Bà thả hồn Cù Lao, Sông Cái

Lửa bập bùng hoang lắng trống Ghi-Năng”

Đến Nha Trang, bạn không thể không nhớ đến Tháp Bà Ponagar, nhớ đến những truyền thuyết về Thiên Y Thánh Mẫu Ana và nhớ đến nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc của người Chăm Pa trong quá khứ. Một lần ghé thăm Tháp Bà Ponagar sẽ là một trải nghiệm thú vị và luôn khiến bạn nhớ đến nơi đó mỗi khi nhắc đến thành phố xinh đẹp Nha Trang.

Hy vọng những bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về danh lam thắng cảnh này. Đồng thời, các bài viết này cũng là tư liệu quý giá để học sinh tham khảo thêm khi cần thiết.

Related Posts