Soạn bài Tổng quan văn học Việt Nam từ thời cách mạng tháng tám 1945 đến thế kỷ XX

Câu 1 (trang 5 sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 12 tập 1)

Xu hướng phát triển văn học Việt Nam được ảnh hưởng bởi những diễn biến chính trong lịch sử, xã hội và văn hóa của đất nước

Bạn đang xem:

+ Thành công của cách mạng tháng Tám mở ra một kỷ nguyên mới với độc lập và tự do

+ Sự thống nhất trong tư tưởng, quan niệm và tổ chức

– Từ năm 1945 đến năm 1975, đất nước trải qua nhiều biến cố và sự kiện lớn, gây tác động đến cuộc sống vật chất và tinh thần của con người

+ Hai cuộc chiến chống Pháp và Mỹ

+ Quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc

-> Với hoàn cảnh đặc biệt đó, văn học đã phát triển và đạt được những thành tựu lớn

Câu 2 (trang 5 sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 12 tập 1)

Văn học từ năm 1945 đến năm 1975 được chia thành 3 giai đoạn:

– Văn học thời chống Pháp (1945-1954)

– Văn học thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội (1955-1964)

– Văn học thời chống Mỹ (1965-1975)

* Những thành tựu

– Văn học thời chống Pháp: liên quan đến cách mạng, hướng tới mọi người, tôn vinh dân tộc và lòng tin vào tương lai chiến đấu

+ Truyện ngắn và tiểu luận: “Một lần tới thủ đô” (Trận Phố Ràng – Trần Đăng); “Đôi mắt” (Nam Cao); “Làng” (Kim Lân); “Kí sự Cao Lạng” (Nguyễn Huy Tưởng); “Xung kích” (Nguyễn Đình Thi) …

+ Thơ ca: “Cảnh khuya, Rằm tháng Giêng” (Hồ Chí Minh); “Bên kia sông Đuống” (Hoàng Cầm); “Đồng chí” (Chính Hữu) …

+ Kịch ngắn: “Bắc Sơn, Những người ở lại” (Nguyễn Huy Tưởng) …

+ Lý luận, nghiên cứu và phê bình văn học: “Nhận đường, Mấy vấn đề về nghệ thuật” (Nguyễn Đình Thi); “Nói chuyện thơ ca kháng chiến” (Hoài Thanh) …

Xem thêm : Văn mẫu lớp 9: Thuyết minh về cây xoài quê em (Dàn ý + 10 mẫu) Những bài văn hay lớp 9

– Văn học từ năm 1955 đến năm 1964: tập trung thể hiện hình ảnh của người lao động, ca ngợi những thay đổi của đất nước và con người trong chủ nghĩa xã hội

+ Văn xuôi: “Đi bước nữa” (Nguyễn Thế Phương); “Mùa lạc” (Nguyễn Khải); “Anh Keng” (Nguyễn Kiên) …

Viết về kháng chiến chống Pháp đã qua: “Sống mãi với thủ đô” (Nguyễn Huy Tưởng); “Cao điểm cuối cùng” (Hữu Mai); “Trước giờ nổ súng” (Lê Khâm) …

Hiện thực trước chủ nghĩa Mác – Lênin: “Mười năm” (Tô Hoài); “Vỡ bờ” (Nguyễn Đình Thi); “Cửa biển” (Nguyên Hồng) …

Quá trình hợp tác hiện thực hoá và nông nghiệp hoá ở miền Bắc: “Mùa lạc” (Nguyễn Khải); “Cái sân gạch” (Đào Vũ) …

+ Thơ ca với hai sự cảm hứng nổi bật:

Hiện thực cuộc sống, vẻ đẹp của con người trong chủ nghĩa xã hội: “Trời mỗi ngày lại sáng, Đất nở hoa, …” (Huy Cận); “Gió lộng” (Tố Hữu); “Ánh sáng và phù sa” (Chế Lan Viên) ….

+ Kịch nói: “Ngọn lửa” (Nguyên Vũ), “Chị Nhàn, Nổi gió” (Đào Hồng Cẩm) …

– Văn học từ năm 1965 đến năm 1975: khai thác các đề tài chống Mỹ cứu nước, ca ngợi tinh thần anh hùng và chủ nghĩa anh hùng

+ Sáng tác ở miền Nam: “Người mẹ cầm súng” (Nguyễn Thi); “Rừng xà nu” (Nguyễn Trung Thành); “Hòn đất” (Anh Đức) …

+ Truyện kí: “Chiếc lược ngà” (Nguyễn Quang Sáng), “Mẫn và tôi” (Phan Tứ) …

+ Thơ ca: “Ra trận, Máu và hoa” (Tố Hữu); “Những bài thơ đánh thắng giặc” (Chế Lan Viên); “Đầu súng trăng treo” (Chính Hữu) …

+ Kịch: “Đại đội trưởng của tôi” (Đào Hồng Cẩm); “Đôi mắt” (Vũ Dũng Minh) …

Câu 3 (trang 5 sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 12 tập 1)

Đặc điểm cơ bản:

– Văn học hướng đến đại chúng

+ Nhân dân là đối tượng phản ánh, đối tượng tiếp nhận và lực lượng sáng tạo

+ Nhân dân ảnh hưởng đến hình thức nghệ thuật và quan điểm về thẩm mỹ

– Văn học chủ yếu xoay quanh cách mạng và liên kết với vận mệnh của đất nước

Xem thêm : Nghị luận bàn về tác hại của bệnh lề mề

+ Trong 30 năm chiến tranh, tác giả vừa là nhà văn vừa là chiến sĩ, ý thức được trọng trách của mình trong văn học

– Các đề tài chính trong văn học từ năm 1945 đến năm 1975:

+ Đề tài tổ quốc: bảo vệ, xây dựng và giải phóng. Những người chiến sĩ trở thành nhân vật trung tâm của văn học

+ Đề tài chủ nghĩa xã hội: nhân vật trung tâm là con người mới, có phẩm chất tốt đẹp và hiểu biết về sự hòa hợp và sự khác biệt

– Văn học chủ yếu có khuynh hướng sử thi và lãng mạn

+ Văn học mang tính sử thi: phản ánh những vấn đề quan trọng liên quan đến vận mệnh của đất nước và sự đoàn kết

+ Văn học mang tính lãng mạn: ca ngợi chủ nghĩa anh hùng cách mạng và thể hiện lý tưởng cuộc sống và vẻ đẹp của con người

Câu 4 (trang 5 sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 12)

Dựa trên hoàn cảnh lịch sử, xã hội và văn hóa

– Quá trình đổi mới do Đảng Cộng sản lãnh đạo đã dần chuyển sang nền kinh tế thị trường, tạo điều kiện tiếp xúc với văn hóa

+ Văn học dịch, báo chí và các phương tiện truyền thông khác đã ảnh hưởng mạnh mẽ và góp phần vào sự phát triển của văn học

+ Sự phát triển của đất nước đã thúc đẩy việc phát triển văn học phù hợp với yêu cầu cải cách và hoàn cảnh thực tế

Câu 5 (trang 5 sách giáo khoa Ngữ Văn lớp 12 tập 1)

Thành tựu văn học từ năm 1975 đến cuối thế kỷ XX

– Thơ ca: không đạt được sự hấp dẫn nhưng có sự đổi mới, mở rộng về đề tài, nội dung và hình thức

– Văn xuôi xuất sắc: tiểu thuyết phản ánh mặt tiêu cực của xã hội, truyện ngắn về thực tế (ví dụ: truyện ngắn của Nguyễn Minh Châu)

– Phóng sự điều tra trực diện vào hiện thực, một số phóng sự đã thu hút sự chú ý của độc giả

– Lý luận, nghiên cứu và phê bình văn học cũng có sự đổi mới

Xem thêm các bài viết ngắn gọn và hay khác về Soạn văn lớp 12:

• Bàn luận về một tư tưởng, triết lý
• Tuyên ngôn độc lập (Hồ Chí Minh) – Phần 1: Tác giả
• Bảo tồn sự trong sáng của tiếng Việt
• Viết bài văn số 1: Thảo luận xã hội
• Tuyên ngôn độc lập (Hồ Chí Minh) – Phần 2: Tác phẩm

Săn ưu đãi Shopee tháng 7:

• Đồ dùng học tập giá rẻ
• Sữa dưỡng thể Vaseline chỉ từ 40k/chai
• Tsubaki 199k/3 chai
• L’Oreal mua 1 tặng 3

Nguồn: https://toibiet.net
Danh mục: Giáo Dục